Puro seçerken nelere dikkat edilmeli?
Sanılanın aksine puroyu seçerken 4 değil, 5 duyumuza da ihtiyacımız var. Ama herşeyden önce dış sargılık göze hoş gelmeli. Nasıl bir puro tercih ederseniz edin -ki bu açık Claro renginde veya koyu Maduro renginde de olabilir- puronun rengi başından sonuna kadar dengeli ve hafif parlak bir görünütüye sahip olmalı.
Eğer puronun üzerinde beyaz ve yeşil lekeler görürseniz endişelenmeyin. Bunlar doğal lekelerdir. Tütün yaprağını büyütme veya iyileştirme işlemi sırasında oluşurlar ama puronun tadlarını olumlu veya olumsuz etkilemezler. Bunlar çok da önemli olmayan birer kozmetik hata olarak görülebilir.
İlk yapılması gereken, puroyu baş ile işaret parmağımız arasına alıp ortasından tutarken hafifçe bastırmak. Sıktığımız noktada puro ne sünger gibi yumuşak ne de taş kadar sert olmalı. Tam da bu sırada 5. duyu organımıza yani kulağımıza da az biraz iş düşüyor. Puroyu çok hafifçe sıkarken bile çatırdama sesleri duyuyorsak bilin ki o puro ne yazık ki kurumuştur.
Biraz daha ilerlemeden önce tekrar hatırlatmakta fayda var; her puronun lezzeti kişiden kişiye değişebilir. Sizin beğendiğinizi bir başkası beğenmeyebilir veya bu durum tam tersi de olabilir.
Tecrübe kazanmak isteyen acemi kişilere daha çok Petit Corona boyutundaki (İspanyolcası: Vitola) purolar önerilir. Lakin Petit Corona boyutunda da güçlü purolar bulunmakta. Bu yüzden satın alırken puronuzun aynı zamanda hafif bir puro olduğundan da emin olun. Şüphe duyuyorsanız aldığınız kişiye sorabilirsiniz. Eğer satan kişi de bilmiyorsa o satıcıdan almanızı zaten tavsiye etmem. Kendisi daha ne sattığını bilmiyorsa, kim bilir o puroları ne koşulda saklamıştır!
Daha tecrübeli kişiler ise puroya daha çok zaman harcayarak hem tecrübelerine tecrübe katacaklardır, hem de neyi beğenip neyi beğenmediklerinin farkına varacaklardır. Ne de olsa puro içmek biraz da deneme yanılma yöntemine ihtiyaç duyuyor. Küçük bir uyarı da puronun uzunluğu konusunda! Puronun uzunluğu arttıkça, içilen her nefeste tat biraz daha yoğunlaşır. Aynı kalınlığa sahip iki purodan uzun olanı kısa olanına göre daha yoğun bir lezzete sahiptir. Bir de zamanınıza uygun olacak boyuttaki puroyu seçmekte fayda var. Aksi halde puronuzu ziyan etmek durumunda kalabilirsiniz.
Puro nasıl kesilir?
Puronuzu şapka ile dış sargılığın kesiştiği yerin hemen üstünden kesmelisiniz. Burada amaç gayet basit; rahat hava çekimini sağlamaya yetecek genişlikte bir açıklık oluşturmak ve aynı zamanda şapkanın kalan kısmının dış sargılığın üstünde durarak açılmasını engellemek.
Aşağıdaki resimde mükemmel bir şekilde kesilmiş puro örneğini görebilirsiniz. Turuncu ile belirtilmiş kısım, puronun üstünde kalan şapkayla dış sargılığın birleştiği yerleri gösteriyor. Çizilmiş bölgede duran şapka, dış sargılığın açılmasını engelliyor ve bu sayede puro keyfiniz bozulmuyor.
Şapkayı kesmek için birçok alet mevcuttur. Bunlardan en bilineni tek veya çift bıçaklı giyotindir. Asağıdaki resimde tek bıçaklı bir giyotini görebilirsiniz. Giyotine alternatif olarak purolar için özel olarak tasarlanmış makaslar da vardır. Bir başka alternatif ise delgeçlerdir. Bu alet puronun şapkasını kesmektense şapkanın tam arkasına nefes çekmeye olanak verecek büyüklükte bir delik açar ama delgeçler sadece şapkalı purolarda kullanılabilir. Sivri uçlu purolarda giyotin veya makas gibi kesici bir alete ihtiyaç duyulur. Üçüncü bir seçenek ise ‘V’ kesicilerdir. Bu aletler, delgeçler gibi şapkayı kesmeden hava çekişini sağlamak için puronun başına ‘V’ şeklinde bir yarık açarlar. Hem kullanım kolaylığı hem de en rahat hava çekimini sağladıkları için yeni başlayanlara ilk kesicileri olarak tek veya çift bıçaklı giyotin kullanmaları tavsiye edilir. Biraz tecrübe kazandıktan sonra diğer aletler için deneme yanılma yöntemi ile en hoşunuza gideni seçmeniz zaten kaçınılmazdır.
Küçük bir uyarı da şapkayı kibrit gibi bir cisimle delmeyi çalışanlara: Bu tarz delme çabaları tütünü sıkılaştırarak bir yığın haline getirir ve tıkanıklığa yol açar. Hava çekimi de engelleneceği için puroyu içmeyi ya imkansız kılar ya da nefes çekmeyi baş ağrısı yaratacak kadar zorlar.
Puro nasıl yakılır?
Yakıma geçmeden önce mutlaka bilinmesi gereken iki tane basit ama bir o kadar da hayati kural vardır:
İlk kural, puronun sadece ama sadece kokusuz ateşle yakılmasıdır! Puro her zaman ya bütan gazlı çakmak ya da uzun puro kibritleriyle yakılmalıdır. Ayrıca tüpün içinde satılan purodan çıkan sedir parçalarını da kullanabilirsiniz. Tek yapmamanız gereken ise puronuzu benzinli çakmak (Zippo gibi), mumlu (normal) kibrit veya koku yayan ateş kaynakları ile yakmanızdır. Bunlar puronunuzun aromasını kalıcı olarak bozar.
İkinci kural ise zaman ile alakalı. Puro ilgi ve alaka ister. Bu yüzden hiç acele etmeyin ve puronuzu dikkatli bir şekilde yakın. Emin olabilirsiniz ki, kötü yakılmış bir puro hem sizin keyfinizi bozar hem de puronuzu berbat eder.
Şimdi size puro yakma ritüelini anlatacağım:
Öncelikle puronun ayağını 90 derece eğimle, sağdaki resim gibi, aleve tam temas etmeyecek şekilde tutun. Bu işlemi yaparken tüm ayağın eşit yanması gerektiği için puroyu aynı zamanda düzenli bir şekilde 360 derece döndürmeniz gerekmektedir.
Eğer meşela alevli çakmak (İngilizcesi: Torch Lighter; halk arasında torch çakmak, puro/rüzgar çakmağı veya ejderha nefesi olarak da bilinir.) kullanıyorsanız, puronuzu ateş kaynağına doğal alevli çakmalara göre biraz daha uzakta tutmanızda fayda var. Zira, bu tarz çakmaklar çok güçlüdür (1,430 °C) ve fazla yakın tutulursa puronuzu kömüre çevirme potansiyeline sahiptirler.
Yakma veya kızartma işlemi doğal alevli çakmaklarla, kibritlerle 3–5 dakika kadar sürebilir. Bu süre size vakit kaybı gibi gözükebilir ama puro sabır ve emek ister. Kaldi ki, 3–5 dakika bile sabredemiyorsanız saatler sürebilecek bir puroya nasıl sabır gösterebilirsiniz ki!
Ritüelde ikinci kısım puroyu nasıl yaktığınızı anlamaktan oluşuyor. Puroyu kızartma işleminden sonra ters çevirip yüzünüze biraz yaklaştırın. Dalgınlıkla puroyu dudağınıza veya başka bir yerinize değdirirseniz “kor ateşin gazabı” canınızı baya yakabilir. Lütfen, dikkatli olun! Yaklaştırdığınız puroya hafifçe hava üfleyerek nerelerin yandığını görebilirsiniz. Eğer tüm ayak kıpkırmızı ise yakma işlemini başarı ile gerçekleştirdiniz demektir.
Eğer puronun her tarafı tam yanmamışsa, yani tüm ayak kıpkırmızı değilse, öncelikle puroyu ağızınıza götürün. Sonra yanmayan kısmı üste getirerek kibrit veya çakmağınızla puronuzu alevlendirmeye çalışırken bir iki küçük nefes çekin. Bu sayede puro alevlenecek ve üste kalan yanmamış kısım da yanacaktır. 2–3 saniye sonra puronuzu dudaklarınızdan uzaklaştırın. Hafifçe sallamak puronun ucundaki alevi söndürmeye yetecektir. Tebrikler, artık puronuz içime hazır. Peki ya siz?
Puro nasıl içilir?
Puro yavaş yavaş ve keyfini çıkara çıkara içilmeli. Alacağınız her nefes arasında en azından 30 saniye beklemek gerekir. Eğer bu süreyi azaltıp sigara gibi içmeye çalışırsanız puronuz ısınmaya başlar. Hızlı içimden dolayı ısınan puronun lezzetindeki bozulmayı da hemen hissedersiniz. İlk başlarda, sadece birazcık lezzet kaybı yaşasanız da, hızlı içmeye devam ederseniz, puro o kadar acılaşır ki hiç içilemeyecek duruma gelebilir.
Küçük bir uyarı: Puro, sigara gibi çiğerlere çekilmez. Duman hafifçe ağıza doldurulur ve tat alıcıların dumanla uyarılmasına izin verilir.
Şimdi rahatlayın! Puronuzun o eşsiz tütününden gelen lezzetlerin ve aromaların tadını çıkartın. Arada puronuz sönerse, bu göstermeniz gerekenden daha az ilgi gösterdiğinizin bir işaretidir. Sönen puronun küllerini iyice temizleyin. Bunun için kürdan gibi bir alete ihtiyaç duyacaksınız. Külleri iyice temizlediğinizden emin olduktan sonra puronuzu tekrar yakmayı deneyin. Eğer ağızınıza kötü bir tat geliyorsa bilin ki kül temizliğini iyi yapamamışsınız demektir.
“İyi bir puro bir kadına benzer. Doğru şekilde, belli aralıklarla ‘ilgi göstermezsen’ söner ve senden gider.” — Anonim
Kaliteli bir puro, lezzeti bozulmadan, uzunluğunun dörtte üçüne kadar içilebilir. İçim sırasında külü ve külün uzunluğunu sorun etmeyin. Bırakın kül kendi kendine küllüğe düşsün çünkü puronun külü, sigara gibi, küllüğe vurularak düşürülmeye çalışılmaz.
Puronun artık tadından zevk almamaya başladığınız anda, puroyu bırakma zamanı gelmiş demektir. Söndürmek için küllüğe bastırmak hem puroyu söndürmez hem de etrafa çok koku yayar. Bırakın puronuz küllüğünde kendi halinde kalsın. Zaten kısa bir süre içerisinde onurlu bir şekilde ölecektir.
Yazının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Umarım, bir nebze bile olsa, size faydalı olmuştur. Unutmayın: Puro emek ve sabır ister.
26 Şubat 2014
Yazar: Ogulcan Girginc – Editör: Ece Basar