Puronun yanında içilen popüler klasik içkiler hakkında bilgi verir misiniz?
Bu purocunun kişisel tercihi ile doğru ilişkili olmakla beraber bizim gerçekleştirdiğimiz yemekli-yemeksiz puro gecelerinde içilenler ile, müşterisinin çoğunluğu puro içen bazı bar ve restoranlardan aldığım bilgiler doğrultusunda puro ile en çok içilen içkilerin sıralamasını aşağıda yapıyorum:
1) Kaliteli klasik harman İskoç viskileri.
2) Tek malt İskoç ve İrlanda viskileri
3) Tek fıçı Bourbon ve Tennessee viskileri
4) Konyak, Brendi ve Armanyak
5) Tok gövdeli, yoğun aromalı kırmızı şaraplar.
6) Porto şarabı
7) Şeri
8) Bira
Puro üreticileri dış sargı yaprağına neden çok önem veriyorlar. Puronun yapımında kullanılan tütünün hacmini düşünürsek, dış sargı yaprağı yüzde 5’ten az. O zaman toplam lezzetin yarısından fazlasından nasıl sorumlu oluyor?
Dış sargı yaprağının puronun toplam lezzeti üzerindeki etkisi çok tartışılan bir konu. Bu etkiye rakamsal bir değer vermek gerçekten zor. Her harman farklı olduğu gibi, kullanılan dış sargı yaprakları da birbirinden farklı. Ama yine de, dış sargının bazı puroların lezzeti üzerinde çok önemli etkisi olduğunu söyleyebilirim. Bana göre dış sargının etkisi biraz da insanın puroyu içme şekliyle ilgili. Eğer siz puroyu sürekli ağızda tutan, hatta ucunu çiğneyen birisiyseniz, dış sargının tadı damağınızdaki toplam tadın oluşmasında çok büyük bir rol oynayacaktır. Aksine puroyu ağızda az tutan birisiyseniz, ağızdaki tat alıcılarıyla az temasta olacak olan dış sargının tadının da etkisi o derece azalacaktır.
Tadım değerlendirmelerinde purolar neden ‘biber’, ‘odun’, ‘narenciye’, toprak’, ‘deri’, vb. gibi sıfatlarla tanımlanıyor? Ben içtiğim purolarda bunlardan hiç birini tatmıyorum.
-Cevabı çok basit. Damaktaki izlenimlerimizi küçüklüğümüzden beri böyle ifade etmeyi öğrendiğimizden, içtiğimiz puroyu tarif etmek için de yiyecek terim ve aromalarını kullanırız ondan. Geçmişimizde damağımızda algıladığımız tatları, puro içerken edindiğimiz duyuları sözsel olarak ifade etmekte kullanırız. Ama bu geçmişimizde pislik ya da odun yediğimiz anlamına mı gelir? Hayır. Ama yine de çoğumuz bu tatları ağzımızda bir şekilde algıladık ya da yaşamımız boyunca bir şekilde kokladık. Koku ve lezzetin duyularımızla şuur altımıza yerleştiğini unutmayalım. Bu tütün-dışı sıfatlar hepimiz için müşterek bir referans iskeleti oluşturur. Sizin bu kokuları almamanız hiç de şaşırtıcı değil. Çünkü çoğumuz almayız. Sizin herhangi bir tat ve kokuyu algılamanız başka birisiyle aynı olmayabilir. Bazılarımızın diğerlerine kıyasla o kadar keskin damak tatları vardır ki birçok karmaşık tadı diğerlerinden daha net ve doğru algılarlar. Koku ve tat duyuları arasında, insandan insana en hafif sesleri net duyma, en hafif acıyı şiddetli hissetme ve en uzağı çok daha iyi görme gibi farklılıklar vardır. Çoğumuzun damak algılama şiddeti eş olmakla beraber, bazılarının çok keskin, bazılarının ise çok hissiz olabilir. Burada önemli olan; başkaları ne tat ve kokular alıyor olursa olsun sizin içtiğiniz puronun tat ve aromasını beğenip, beğenmemeniz. Gerisine boş verin.
Beğenmediğiniz purolarda ortak özellikler nelerdir?
Detaya girmeyip, ana başlıklarla yanıtlıyorum.
1) Tat ve aromasını dolayısıyla içimini beğenmemişimdir.
2) Damağımı rahatsız edecek kadar güçlüdür.
3) Yetersiz fermantasyon süre ve sayısı nedeniyle aşırı amonyak, katran ve nikotin içeren asitik yeşil (genç) purodur.
4) Kötü yaprak ya da birbiri ile uyumsuz yapraklar kullanıldığı için kötü yanmaya programlandığından sık sık sönmektedir.
5) Kötü destelenme ya da çok sıkı sarma sonucu duman zor gelmektedir:
6) Fiyatı hak etmediği kadar pahalıdır.
Puroyu beğenip-beğenmemek, mesela şarapta olduğu gibi subjektiftir. Benim yukarıda saydığım, beğenmediğim özellikleri siz beğenebilirsiniz.
Özel seyahat humidoru olmayanların purolarını kısa süreli gezilerinde ideal rutubet ortamında saklayabilecekleri bir yöntem var mı?
Puromu içmeyi nerede bırakacağım? Şarap tadımında kullanılan finish tabiri neyi ifade ediyor?
– Puronuzu içmeyi, ondan aldığınız tat ve keyif bozulmaya başladığı an bırakın. Bu bazen puronun üçte biri veya yarısına geldiğinde olabileceği gibi, bazen de parmak ucunuz yanana kadar olmayabilir. Puroyu kendinizi zorlayarak sonuna kadar içeceksiniz diye bir kural yok. Finish ise her duman çekiminden sonra ağızda bir süre kalan tat ile damakta hissettiğiniz tat yoğunluğuna denir. Biz de bu tabiri aynen şarap tadımında anlaşıldığı gibi kullanırız. Finish’i, puronun sonuna geldiğimizde içimin nasıl bir lezzet ile sona erdiğini ifade etmek için kullanmayız. Puronun sonunda algıladıklarımızı İngilizce’deki end kelimesi ifade eder.
Tıkalı puro ne demektir? Açıklar mısınız?
Tıkalı puro, dolgu yaprakların kötü destelenmesi sonucu puronun gövdesinde tıkanan hava kanalı/kanalları sonucu duman çekiminin zorlaşmasını ifade eder.
Son günlerde içtiğim bir puroyu, önemli bir ABD dergisinde çok yüksek bir puan almasına rağmen ben çok kötü buldum. Nedenini açıklar mısınız?