İspanyol şarap tüccarı Don Facundo Bacardi y Maso ülkesinden Santiago de Cuba’ya göç ettiğinde 1830 yılıydı. Don Facundo’nun yeni ülkesi Küba bir rom ülkesiydi. Romlar da o devirlerde şimdikiler gibi şık şişelerde satılan rafine, zarif içkiler değillerdi. Ama Don Facundo 1862 yılında küçük bir damıtımevi satın aldı. Hedeflerinden biri daha rahat içimli bir rom yapmaktı. Yaptı da; Don Facundo’nun damıttığı dünyanın ilk renksiz romu kısa sürede Küba’nın en sevilen romu oldu. Aile isimlerini koydukları romları Bacardi ve karısının uğur getirsin diye önerdiği yarasa logosu kısa bir süre sonra birçok ülkede tanınır oldular. Hatta Bacardi 1910 yılında Avrupa pazarınadaha rahat ulaşabilmek için Don Facundo’nun anavatanı İspanya’da şişelenmeye başlandı.
İki Dünya Savaşı arasındaki otuzlu yıllar ile Küba’nın Amerikalı zenginlerin keyif destinasyonu olduğu ellili yıllar romlu kokteyllerin altın çağıdır. Bacardi bu yılları dünyanın en sevilen içkileri arasındaki yerini sağlamlaştırmakla geçirmiştir. Sonra 1960 yılı ve Küba ihtilali geldi. Şirketin o zamanki parayla 76 milyon dolar değerindeki malına el konuldu, damıtımevleri ve üretim Küba devletinin eline geçti. Ancak Bacardi ailesi olacak olanları tahmin etmiş olmalıydı ki iki yıl önce Bacardi’nin bütün marka tescillerini Küba dışındaki şirketlerine devretmişti. Fidel Castro Küba’da yeni düzenini kurarken Bacardi romunu Puerto Rico, Meksika ve daha sonra dünyanın çeşitli ülkelerinde üretmeye devam edecek, içki dünyasının devleri arasındaki yerini perçinleyecekti.
Rengi ve kokusu olmayan viski
Yirminci yüzyılın başka bir komünist ihtilalinden etkilenen diğer bir ismi ise Piotr Arsenyeviç Smirnoff oldu. Bu beyefendi de Rus Çar’larının votkasını damıtıyordu, tabii ki 1917 yılına kadar. Bu tarihte Çar II. Nikolay ailesiyle birlikte Yekaterinburg’a sürgüne (ve infaza) giderken Smirnoff da Bacardiler gibi anavatanını terk edip İstanbul ve Paris üstünden Amerika’ya göç etmişti. Votka damıtmayı iyi biliyordu ve bu bilgisini yanında götürmesine kimse engel olamazdı. Tek sorun gittiği ülkede votka tanınmıyordu. İlk başlarda ürününü “rengi, kokusu ve tadı olmayan viski” olarak pazarlamaya çalışmış Smirnoff, sonra onun imdadına da votkanın Amerikalılarca keşfedildiği ellili ve altmışlı yılların kokteyl çılgınlığı yetişti. Votka kokyetllerin içine sinsice yerleşince Smirnoff votka da içki dünyasının en tanınmış isimleri arasında yerini aldı.
Bu Pazar Bacardi ve Smirnoff ailelerinin hikayelerini neden anlattığıma gelince, bu iki “göçmen” ailenin içkileri yıllardır dünyanın en çok satan içki markaları listelerinde en önde yer alıyorlar. Anavatanlarını, yaratıldıkları yerleri terk edip uzak yerlere sürgüne gitmiş içkilerden bahsediyoruz, ama gelin görün ki, Bacardi uzun yıllar süren liderliğini 10 yıl kadar önce Smirnoff’a kaptırdığından beri Smirnoff votka yılda neredeyse 25 milyon kasalık satışıyla (300 milyon şişe) dünyanın en çok satılan içkisi. Uluslararası marka dediğin de böyle oluyor harhalde.
Tesellimiz büyük rakı
Drinks International dergisinde yayınlanan listede de asıl önem belki de bu yüzden uluslararası markalara verilmiş. Aslında Korelilerin milli içkisi olan soju, Çinlilerin baijiu’su ve Hindistan’ın milyonlarca şişe satılan “viski” ve “brendi” markaları gibi sadece ülkelerinde tüketilen içkiler dahil edilirse Jinro markalı Kore soju’su 735 milyon şişeden çok satışla birinci oluyor. “Koreliler de amma çok içiyormuş” deyip uluslararası markalara bakalım. Smirnoff’u, Bacardi, onu da Brezilya’dan bir cachaça, Pirassununga 51 ile dünyanın en çok satan viskisi olarak Johnnie Walker takip ediyor. Absolut 10’ar milyon kasadan çok satış 5’inci sırada. “Bizden kimse yok mu” diye sorduğunuzu duyar gibiyim, hemen ekleyeyim: Yeni Rakı yılda 4 milyon 100 bin kasa (neredeyse 50 milyon şişe ile) dünyanın 55’inci en çok satılan içki markası. Tek tesellimiz ise… şişeler “büyük” rakı!
Dünyanın en çok satılan içki markaları
1) Smirnoff (votka) 296 milyon şişe
2) Bacardi (rom) 235 milyon
3) Pirassunnunga (cachaça) 223 milyon
4) Johnnie Walker (viski) 216 milyon
5) Absolut (votka) 135 milyon
6) Jack Daniel’s (Tennessee viskisi) 127 milyon
7) Pitu (cachaça) 126 milyon
8) Captain Morgan (rom) 110 milyon
9) Velho Barreiro (cachaça) 100 milyon
10) Nemiroff (votka) 96 milyon
Dünyada en çok satılan içkiler
(12 şişelik kasa yılda)
1) Baijiu (Çin) 456 milyon kasa (12 şişe)
2) Votka 421 milyon
3) Viski 302 milyon
4) Soju (Kore) 222 milyon
5) Rom 165 milyon
6) Brendi ve konyak 151 milyon
7) Cachaça 111 milyon
8) Likörler 100 milyon
9) Cin 60 milyon
10) Tekila 25 milyon
Kaynak: Teoman Hünal – Vatan